സാഹിത്യവാരഫലം
എം കൃഷ്ണന്‍ നായര്‍
പ്രസിദ്ധീകരണം	സമകാല‌ികമലയാളം
തിയതി	1997 12 12
മുൻലക്കം	1997 12 05
പിൻലക്കം	1997 12 19
വായനക്കാരുടെ പ്രതികരണങ്ങള്‍	ഇവിടെ നൽകുക

എനിക്കൊരാൾ നന്മ ചെയ്താൽ അയാളോട് എനിക്കുണ്ടാകുന്ന വൈകാരിക പ്രതികരണമാണ് സ്നേഹം. ഞാൻ അനവഹിതനായി മഹാപഥത്തിലൂടെ നടക്കുന്നു. പുറകേ കാറ് വരുന്നതു ഞാൻ കാണുന്നില്ല. പൊടുന്നനെ ഒരു യാത്രക്കാരൻ എന്നെ പിടിച്ചുവലിച്ചു പന്ഥാവിന്റെ ഒരു വശത്തേക്ക് ആക്കുന്നു. എനിക്ക് അയാളോട് വൈകാരിക പ്രതികരണമെന്ന നിലയിൽ സ്നേഹം തൊന്നുകയും അത് ‘താങ്ക്സ്’ എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് പദത്തിലൂടെ ആവിഷ്കരിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. ഞാൻ പത്രത്തിലെഴുതിയ ലേഖനം വായിച്ചിട്ട് നന്നെന്ന് ഒരാൾ റ്റിലിഫോണിലൂടെ അറിയിക്കുന്നു. അയാളോടും എനിക്കു സ്നേഹം. എനിക്കു പരിചയമില്ലാത്ത സ്ത്രീകളും പുരുഷന്മാരും എന്നെ റോഡിൽ വച്ചു കാണുമ്പോൾ ബഹുമാനത്തോടെ കൈകൂപ്പുന്നു. ആ ബഹുമാനത്തോട് എനിക്കുള്ള വൈകാരിക പ്രതികരണമാണു സ്നേഹം. ഇത്-അന്യർക്ക് ഉപകാരം ചെയ്യാനുള്ള പ്രവണത-ബന്ധുക്കളല്ലാത്തവർക്കാണു കൂടുതലുമുള്ളത്. യധാർത്ഥത്തിൽ ബന്ധുക്കളെന്നു പറയുന്നവർ ശത്രുക്കളാണ്. ഈ സത്യം എനിക്കു നേരത്തേ അറിയാമെങ്കിലും ആ അറിവിനു ദൃഢത നൽകുന്നതു ശ്രീമതി കെ. പി. സുധീരയുടെ ‘ദുരിത സമവാക്യങ്ങളും അതിന്റെ പരിസമാപ്തിയും’ എന്ന ചെറുകത്ഥയാണ് (മലയാളം വാരിക-ലക്കം 29). ഒരു ബാങ്ക് ഉദ്യോഗസ്തൻ ഒരു പാവത്തിനെ സാമ്പത്തികമായി സഹായിക്കുന്നു. ആ ഉദ്യോഗസ്ഥന്റെ കുട്ടിക്കു ഹൃദയസംബന്ധിയായ ശസ്ത്രക്രിയ വേണ്ടിവരുമ്പോൾ സഹപ്രവർത്തകരുടേയോ ബന്ധുക്കളുടേയോ സഹായം ഉണ്ടാകുന്നില്ല. പക്ഷേ അയാൾ സഹായിച്ച പാവവും അയാളുടെ കൂട്ടുകാരും വേണ്ടിവന്നാൽ രക്തം കൊടുക്കാൻ തയ്യാറായി ആശുപത്രിയിലെത്തുന്നു. ചേരി പ്രദേശത്തു താമസിക്കുന്ന പാവങ്ങൾ മനുഷ്യത്വത്തിന്റെ സമുന്നതാവസ്ഥയിൽ എത്തിയവരല്ലായിരിക്കാം. പക്ഷേ സമുന്നതരാണെന്നു ഭാവിക്കുന്ന ബൂർഷ്വകളേക്കാൾ അവർക്ക് മനുഷ്യത്വം കൂടും. ആ സത്യത്തിലേക്കു സുധീര പ്രയത്നം കൂടാതെ കൈ ചൂണ്ടുന്നു. ഉദ്യോഗസ്ഥന്റെയും അദ്ദേഹത്തെ സഹായിക്കാനെത്തുന്ന പാവത്തിന്റെയും വികാരങ്ങളെ ന്യൂനോക്തിയിലൂടെ പ്രകാശിപ്പിക്കാൻ സുധീരയ്ക്കു കഴിഞ്ഞു എന്നതിലാണ് ഇക്കത്ഥയുടെ വിജയം.

തിരുവനന്തപുരത്തു രാഷ്ടീയപാർട്ടിയുടെ ജാഥയുള്ളപ്പോൾ ഉപാന്ത പ്രദേശങ്ങളെന്നു വിളിക്കാവുന്ന പാപ്പനംകോട്, തിരുമല, കരകുളം, ശ്രീകാര്യം ഈ സ്ഥലങ്ങളിൽ നിന്നു തൊഴിലാളികൾ ലോറികളിൽ കയറി. കൊടിയുയർത്തിപ്പിടിച്ച്. മുദ്രാവാക്യങ്ങൽ വിളിച്ച് ജാഥ ആരംഭിക്കേണ്ട സ്ഥലത്തു വന്നെത്തും. ഒരുമിച്ചു കൂടും. പിന്നീട് ഒരേരീതിയിലുള്ള ജാഥയുടെ പ്രവാഹമാണ്. പട്ടണത്തിന്റെ കിഴക്കുഭാഗത്തുള്ള തിരുമലയിൽ കാലുകൾ വൈക്കുന്ന തൊഴിലാളികൾ തങ്ങളറിയാതെ നഗരത്തിന്റെ ഹൃദയഭാഗത്തിലെത്തുന്നു. അതുപോലെ നഗരത്തിന്റെ പല ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നു യാത്രയാരംഭിക്കുന്ന മറ്റു തൊഴിലാളികളും. യാത്ര തുടങ്ങുമ്പോൽ വിഭിന്ന മനസ്കരായ തൊഴിലാളികൾ സംഗമസ്ഥലത്ത് എത്തുമ്പോൾ ഏകമസ്കരായിത്തീരുന്നു. ഇതുപോലെയാണ് ലോകത്തുള്ള വിഭിന്ന ജീവികളും പ്രവർത്തിക്കുന്നത്. എലിയും പൂച്ചയും കഴുതയും വിഭിന്ന ജീവികൾ. മനുഷ്യനും അതിൽ പെടും. ബാഹ്യാകൃതിയിൽ മാത്രമല്ലാതെ അവയ്ക്ക് അന്യോന്യവ്യത്യാസം വല്ലതുമുണ്ടോ? ഈ ആശയത്തിനു കലാരൂപം നൽകിയിരിക്കുന്നു ശ്രീമതി ഗ്രേസി ‘ഏകലോകം’ എന്ന ചെറുകഥയിലൂടെ. ധൈഷണിക സമീപനമാണ് ഗ്രേസിയുടേത്. എങ്കിലും ശ്രീമതിയുടെ കഥാരചനയിൽ ഊർജ്ജമുണ്ട്. നവീനതയുണ്ട്.

ചോദ്യം, ഉത്തരം

സംഭാഷണങ്ങളിൽ വലിയ കള്ളങ്ങൾ പറയുന്നതു സ്ത്രീയോ പുരുഷനോ?

അഭിമുഖ സംഭാഷണങ്ങളിൽ സ്ത്രീകൾക്ക് അന്യോന്യമായി, പുരുഷന്മാർക്ക് പരസ്പരമായി അത്ര കള്ളങ്ങൾ പറയാൻ ഒക്കുക്കയില്ല. പക്ഷേ രണ്ടു സ്തീകൾ റ്റെലിഫോണിലൂടെ സംസാരിക്കുമ്പോൾ വലിയ കള്ളങ്ങൾ പറയും.

വിമർശനം കൊണ്ടു നിങ്ങൾ ഏറെയാളുകളെ നിശ്ശബ്ദരാക്കിയിട്ടില്ലേ?

കുയിലിന്റെ ഗാനത്തെ ഞാൻ വിമർശിച്ചാൽ അതു കാക്കയെപ്പോലെ ക്രോം ക്രോം എന്നു കരയുമോ? കാക്കയുടെ പുരുഷശബ്ദത്തെ അത് അടുത്ത നിമിഷത്തിൽ കുയിലിനെപ്പോലെ പാടുമോ? വിമർശനം കൊണ്ടു കുയിലിനെയും കാക്കയെയും നിശ്ശബ്ദരാക്കാൻ കഴിയുമോ?

മലയാളത്തിലെ എഴുത്തുകാരെക്കുറിച്ച്-നിങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെയുള്ളവരെക്കുറിച്ച്-എന്തു പറയുന്നു? ‘Trivial personalities decomposing in the eternity of print’ എന്ന് വെർജിനിയ വുൾഫ് പറഞ്ഞത് ഒരു തരത്തിലുള്ള ഭാവികഥനമാണ് (അച്ചടിയുടെ നിത്യതയിൽ അഴുകിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന ക്ഷുദ്രവ്യക്തികൾ). അസാദ്ധ്യമായ കാര്യം?

ബന്ധുവിന്റെ മുഖത്തുനോക്കി ‘നീ വൃത്തികെട്ടവനാണ്; നീ വൃത്തികെട്ടവളാണ്’ എന്നു പറയാൻ ഒക്കുകയില്ല.

നിങ്ങൾക്ക് ഒരുപാട് വയസ്സായില്ലേ? ഇനിയുമെങ്കിലും കോളമെഴുത്ത് എന്ന ഈ കച്ചവടം നിറുത്തിക്കൂടേ?

പ്രായം കൂടുന്നതും കോളമെഴുതുന്നതും പാപകർമ്മമാണോ സുഹൃത്തേ?

ഭാരതീയനാണെന്ന അഭിമാനമുണ്ടോ താങ്കൾക്ക്?

കൊലപാതകം, കൈക്കൂലി, ബലാത്സംഗം ഇവ മാത്രം നടക്കുന്ന ഭാരതത്തിലെ പൗരന് അഭിമാനമുണ്ടോ?

പുരുഷന് സ്ത്രീയിൽ നിന്ന് സഹിക്കാനാവാത്തത് ഏത്?

വണ്ണം വളരെക്കൂടിയ യുവതിയുടെ പ്രേമപ്രകടനം.

ഉപന്യാസം

ഭാരതീയനാണെന്ന അഭിമാനമുണ്ടോ താങ്കൾക്ക്? കൊലപാതകം, കൈക്കൂലി, ബലാത്സംഗം ഇവ മാത്രം നടക്കുന്ന ഭാരതത്തിലെ പൗരന് അഭിമാനമുണ്ടോ?

“

”

കാരണവർ മരിച്ചു. തിരുവനന്തപുരത്ത് അദ്ദേഹത്തിന് ഒന്നല്ല, രണ്ടല്ല പതിനെട്ട് വീടുകളുണ്ടായിരുന്നു. കാരണവരുടെ ഭാര്യ ഒരു കൊല്ലം കൊണ്ട് ഈ പതിനെട്ടു വീടുകളും വിറ്റ് ദീപാളി കുളിച്ചു. അല്ലെങ്കിൽ പളിശ്ശേരി കുടിച്ചു. അരി വാങ്ങി കഞ്ഞി വയ്ക്കാൻ പോലും ചക്രമില്ലാതെയായി (ചക്രം = മൂല്യം കുറഞ്ഞ തിരുവിതാംകൂർ നാണയം). പിന്നെ കടം മേടിക്കലാണ്. ഒരു ദിവസം അവർ ഞങ്ങളോടൊക്കെയായി പറഞ്ഞു: ‘ഇന്ന് അടുപ്പിൽ തീ കത്തിച്ചില്ല. ഒരു മണി പോലും അരിയില്ല. കുറുങ്കുടി വീട്ടിലെ…നോടു പത്തു രൂപാ കടം ചോദിക്കാം. തരും കിട്ടിയാൽ അരി വാങ്ങാം. ചമ്മന്തിയുമരയ്ക്കാം.” ഇതൊക്കെ കേട്ടികൊണ്ടിരുന്നു ഒരാൾ - കാരണവരുടെ ഭാര്യയുടെ വളർത്തുമകൻ.

അയാളോട് അവർ പറഞ്ഞു

ശേഖരാ, നീ അവിടം വരെ ഒന്നു പോയിട്ടു വരുമോ?

ശേഖരൻ എഴുന്നേറ്റു, ഷർട്ട് എടുത്ത് ധരിച്ചു. ഇറങ്ങിയൊരു നടത്തം വച്ചു കൊടുത്തു. കുറുങ്കടി ഗൃഹനായകന്റെ ഔദാര്യത്തിൽ വലിയ വിശ്വാസമുണ്ടായിരുന്ന ഞാൻ വിശപ്പുമാറ്റാൻ മാർഗ്ഗമായല്ലോ എന്നു വിചാരിച്ച് സമാധാനത്തോടെ ഇരുന്നു. ഒരു മണിക്കൂർ കഴിഞ്ഞ് ശേഖരൻ വന്നു.

കാരണവരുടെ ഭാര്യ ആകാംക്ഷയോടെ ചോദിച്ചു

കണ്ടോ? രൂപ കിട്ടിയോ?

ശേഖരന്റെ മറുപടി

അമ്മച്ചി എന്നെ അതുവരെ പോകാനല്ലേ പറഞ്ഞുള്ളൂ. അതുകൊണ്ട് ഞാൻ കുറുങ്കുടി വീടിന്റെ വാതിൽ വരെ ചെന്നിട്ട് തിരിച്ചിങ്ങുപോന്നു.

വായനക്കാർക്ക് തോന്നും ഇതു കള്ളമാണെന്ന്. അല്ല, സത്യം തന്നെ.

പുസ്തകം വായിച്ചു കിട്ടിയ ഒരറിവു കൂടി പ്രദർശിപ്പിക്കാം.

ഹിറ്റ്‌ലർ ജീവിതാസ്തമയത്തിൽ സൈനികോദ്യോഗസ്ഥന്മാരോട് പറഞ്ഞു

‘വരുന്നതു വരട്ടെ. എന്റെ ഹൃദയം മഞ്ഞുകട്ടപോലെ തണുത്തിരിക്കുന്നു.’ തണുത്തുറഞ്ഞ് ഒഴുകുകയില്ലല്ലോ. ‘എനിക്ക് മാറാൻ കഴിയുകയില്ലെന്ന് നിങ്ങൾക്കറിഞ്ഞുകൂടേ’ എന്നും. അയവില്ലായ്മ ഹിറ്റ്‌ലറുടെ സ്വഭാവത്തിന്റെ സവിശേഷതയായിരുന്നു.

ശ്രീ വി. പി. മനോഹരൻ ദേശാഭിമാനി വരികയിലെഴുതിയ ‘സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന് അമ്പത്’ എന്ന കഥയിൽ ശേഖരന്റെ പ്രയോജനശൂന്യമായ നടത്തമാണുള്ളത്. ഒരു പോയിന്റുമില്ലാത്ത കഥ. നവീനകഥകൾക്കുള്ള അയവില്ലായ്മയും അതിന്റെ മുദ്ര തന്നെ.

ഞാൻ സ്വദേശസ്നേഹത്തിന്റെ സ്തോതാവല്ല, എന്നാൾ ആ വികാരം ഉള്ളവരോട് എനിക്ക് വിപ്രതിപത്തിയുമില്ല. സ്വദേശസ്നേഹം അതിരു കടന്നാൽ അത് അടിമത്തമായി മാറും എന്നതുകൊണ്ട് ഞാൻ ആ സീമാലംഘനത്തെ വെറുക്കുന്നു. ശേഖരൻ എന്നൊരു ഗാന്ധി ഭക്തൻ സ്വദേശസ്നേഹത്തിന്റെ കാരാഗൃഹത്തിൽ കിടക്കുന്നു എന്നാവും കഥാകാരൻ പറയുക. അതാണ് അദ്ദേഹം പറയുന്നതെങ്കിൽ കാരാഗൃഹവാസത്തോട് ബന്ധപ്പെട്ട വികാരത്തെ നാടകീയമാക്കേണ്ടിയിരുന്നു. അതിനെ മൂർത്ത സംഭവങ്ങളിലൂടെ പ്രകാശിപ്പിക്കേണ്ടിയിരുന്നു. ഒന്നും ഇവിടെ നടക്കുന്നില്ല. നടക്കുന്നത് ഒരു ഉപന്യാസമെഴുത്തു മാത്രം.

സംഭവങ്ങളും മറ്റും

1. ജോസഫ് മുണ്ടശ്ശേരി മഹാനാണ്: പുരുഷരത്നമാണ്. അന്യരെ സഹായിക്കാൻ അദ്ദേഹം എപ്പോഴും സന്നദ്ധനായിരുന്നു. അതു മറന്നല്ല ഇനി ചിലതു പറയാൻ പോകുന്നത് ഞാൻ. എനിക്ക് വേണ്ടിടത്തോളം വിവരമില്ലാതിരുന്ന കാലയളവിൽ ഞാൻ അദ്ദേഹത്തെ ജീർണ്ണതയുടെ നായകനാക്കി കെ. ബാലകൃഷ്ണന്റെ ‘കൗമുദി’ വാരികയിൽ മൂന്നോ നാലോ ലേഖനങ്ങൾ എഴുതി. മുണ്ടശ്ശേരി അവ വായിച്ചു എന്നതിന് തെളിവുണ്ട്.

അദ്ദേഹം യൂണിവേഴ്സിറ്റി കോളേജിൽ പ്രസംഗിച്ച സമയത്ത് ഒരു വിദ്യാർത്ഥി ചോദിച്ചു

അങ്ങ് ജീർണ്ണതയുടെ നായകനാണെന്നുകാണിച്ച് എം. കൃഷ്ണൻ നായർ ചില ലേഖനങ്ങൾ എഴുതിയല്ലോ, എന്താണ് അഭിപ്രായം?

മുണ്ടശ്ശേരി മറുപടി നൽകി

കൃഷ്ണൻ നയരോ? ആരാ അയാൾ? ഞാൻ അങ്ങനെയൊരാളെ കേട്ടിട്ടുപോലുമില്ല.

അപ്പോൾ വേറൊരു വിദ്യാർത്ഥി ചോദിച്ചു

ചങ്ങമ്പുഴക്കവിതയുടെ മാറ്റൊലിയാണ് വയലാർക്കവിതയെന്ന് കൃഷ്ണൻ നായർ പല ലേഖനങ്ങളിലൂടെ സ്ഥാപിച്ചിട്ടുണ്ടല്ലോ. ആ അഭിപ്രായം ശരിയാണോ?

മുണ്ടശ്ശേരിയുടെ മറുപടി

ആരും അങ്ങനെ പറഞ്ഞിട്ടില്ല. പറയാത്ത കാര്യം എന്നോടു ചോദിക്കുന്നതെന്തിന്?

ഏതാനും ആഴ്ചകൾ കഴിഞ്ഞ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി കോളേജിലെ മലയാള സമാജത്തിന്റെ ആഭിമുഖ്യത്തിൽ നടന്ന സമ്മേളനത്തിൽ ഞാൻ പ്രസംഗിച്ചു. പ്രഭാഷണം തീർന്നയുടനെ ഒരു വിദ്യാർത്ഥി എഴുന്നേറ്റ് ‘പ്രൊഫസ്സർ ജോസഫ് മുണ്ടശ്ശേരി സാറിന്റെ പേരു കേട്ടിട്ടില്ലെന്നു പറഞ്ഞല്ലോ. കമന്റുണ്ടോ?’ എന്നു ചോദിച്ചു. ഞാൻ മറുപടി നൽകി: പ്രൊഫസർ ജോസഫ് മുണ്ടശ്ശേരിയോ? ആരാണ് അദ്ദേഹം? മാജിക്കിന്റെ പ്രൊഫസ്സറോ മറ്റോ ആണോ ആ മനുഷ്യൻ? ഞാൻ അങ്ങനെയൊരാളിനെ കേട്ടിട്ടില്ല.

ഈ സംഭവത്തിനു ശേഷമാണ് ഒരു ശസ്ത്രക്രിയയുടെ മുറിവുണങ്ങാതെ ചിറ്റൂരെന്ന ദേശത്ത് ഒന്നരവർഷത്തോളം കഷ്ടപ്പെട്ട എന്നെ അദ്ദേഹം ശ്രീ. ഇ. എം. എസ്സ്. നോടു പറഞ്ഞ് തിരിച്ച് തിരുവനന്തപുരത്തേക്കു മാറ്റിച്ചത്. തൃശ്ശൂർ സെന്റ് തോമസ് കോളേജിൽ ഇംഗ്ലീഷ് എം. എ. ക്ക് പ്രവേശനം തേടിയ എന്റെ മകന്, അധികാരികൾ അതുനിഷേധിച്ചപ്പോൾ അദ്ദേഹം ഇടപെട്ട് അഡ്മിഷൻ വാങ്ങിത്തന്നത്. പിന്നീട് ഞാൻ ആ രണ്ട് ഉപകാരങ്ങളും മുണ്ടശ്ശേരിയെ ഓർമ്മിപ്പിച്ചപ്പോൾ അദ്ദേഹം അതു മറന്നുപോയിരുന്നു. മഹാന്മാർ അന്യർക്ക് ഉപകാരം ചെയ്തിട്ട് ഉടനെ മറക്കുന്നു. എന്നെപ്പോലുള്ള ‘അല്പന്മാർ’, ‘ഞാനത് അയാൾക്ക് ചെയ്തു’, ‘ഞാൻ അയാൾക്ക് ഇതു ചെയ്തു’ എന്നു പറഞ്ഞു നടക്കുന്നു. മുണ്ടശ്ശേരിയെക്കുറിച്ച് ഈ വാക്യങ്ങൾ എഴുതുമ്പോൾ അദ്ദേഹം ഇന്നില്ലാത്തതിൽ എനിക്കു വിഷാദം.

2. ഡോറിസ് ലെസിങ്ങിന്റെ ‘African Laughter - Four visits to Zimbabwe’ എന്ന പുസ്തകം രസകരമാണ്. അതിൽ വിവരിച്ച ഒരു സംഭവം, ബലാത്സംഗത്തിനെതിരായി നിയമമുണ്ടാക്കണമെന്ന് ഒരു യുവതി ഒരു വൃദ്ധയോടു പറഞ്ഞപ്പോൾ അവർ (വൃദ്ധ) പഴയ ഒരു സൂത്രം പ്രയോഗിച്ചാൽ ബലാത്സംഗത്തിൽ നിന്നു രക്ഷ്നേടാൻ കഴിയുമെന്ന് അറിയിച്ചു. ടെക്നിക് ഇതാണ്. കാട്ടിൽ യുവതിയെ ഒരു പുരുഷൻ വേഴ്ചയ്ക്കായി അനുധാവനം ചെയ്യുന്നു. യുവതി പാവാട പൊക്കി എല്ലാം പ്രദർശിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് വേണം ഓടേണ്ടത്. അതു കാണുന്ന പുരുഷൻ ഒന്നിനൊന്നു ശക്തിരഹിതനായിത്തീരുന്നു. അയാൾക്ക് ഓടാൻ കഴിയാതെ വരുന്നു. യുവതിയെ പിടികൂടാനും സാധിക്കുകയില്ല. (Harper Collins പ്രസാധനം. പുറം 257)

3. ശ്രീ. മലയാറ്റൂർ രാമകൃഷ്ണൻ എന്നെ ചിലപ്പോൾ ദയാപൂർവ്വം ടെലിഫോണിൽ വിളിക്കാറുണ്ട്. ഒരാഴ്ചയ്ക്കു മുൻപ് വിളിച്ചപ്പോൾ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു: കടലിന്റെ അത്യഗാധതയിൽ ഒരു തരം സ്രാവുണ്ട്. അതിന്റെ കരളെടുത്ത് ഒരു മരുന്നുണ്ടാക്കിക്കോണ്ടു വന്നിരിക്കുന്നു ഒരാൾ. ഏതു രോഗവും അതു കഴിച്ചാൽ ഭേദമാകും. കഷണ്ടി മാറി ധാരാളം മുടിയുണ്ടാകും. അയാൾ അത് അറിയിച്ചപ്പോൾ ഞാൻ ചോദിച്ചു: ‘എയ്ഡ്സ്’ ഭേദമാകുമോ? മരുന്നുകൊണ്ടുവന്നവൻ പറഞ്ഞു. “അതറിഞ്ഞുകൂടാ, പരിശോധിച്ചു നോക്കണം”. അപ്പോൾ ഞാൻ നിർദ്ദേശിച്ചു: ‘എന്നാൽ … (സാഹിത്യകാരന്റെ പേര്) എന്ന സാഹിത്യകാരനിൽ അതു പ്രയോഗിച്ചു നോക്കൂ.”

4. ഒരിക്കൽ കുട്ടികൃഷ്ണമാരാർ എന്നോടു ചോദിച്ചു: ‘നിങ്ങൾ എങ്ങനെയാണു ഇങ്ങനെ എല്ലാപത്രങ്ങളിലും എഴുതുന്നത്? എനിക്കാണെങ്കിൽ പതിനഞ്ചു ദിവസത്തെ ആലോചനക്കുശേഷമേ ഒരു ലേഖനമെഴുതാൻ കഴിയൂ.’ പുത്തേഴത്തു രാമമേനോന്റെ ആധ്യക്ഷ്യത്തിൽ വൈലോപ്പിള്ളി ശ്രീധരമേനോൻ ഉദ്ഘാടനം ചെയ്ത ഒരു സ്കൂൾ വാർഷിക സമ്മേളനത്തിൽ ഞാൻ പ്രഭാഷകനായിരുന്നു. എന്റെ പ്രഭാഷണം കഴിഞ്ഞപ്പോൾ വൈലോപ്പിള്ളി ചോദിച്ചു: ‘ഇത്ര അനായാസമായി പ്രസംഗിക്കുന്നതെങ്ങനെ? പ്രിപ്പയർ ചെയ്യുമോ? ഞാൻ പറഞ്ഞു: ഇല്ല മാഷേ, കോളേജിൽ കുട്ടികളോട് എന്നും സംസാരിക്കുന്നവനല്ലേ ഞാൻ? ശീലം കൊണ്ടാണ് ഇങ്ങനെ പ്രസംഗിക്കുന്നത്. സിദ്ധിയൊന്നുമല്ല.” അതുകേട്ട് വൈലോപ്പിള്ളി പറഞ്ഞു: “അതു ശരിയാണ്, എനിക്കു ഒരു മാസത്തെ പ്രിപ്പറേഷനില്ലാതെ ഒരു പ്രസംഗം ചെയ്യാൻ ആവില്ല.”

വത്സല

ആഖ്യാനം വേഗമാർന്നതും വിവരണം നിശ്ചലതയുള്ളതുമാണ്. വേഗമാർന്ന ആഖ്യാനം കൊണ്ട്, ചടുതലയുള്ള ആഖ്യാനം കൊണ്ട് ഒരു വികാര പ്രപഞ്ചം സൃഷ്ടിക്കാൻ കഴിഞ്ഞിരിക്കുന്നു ശ്രീമതി വത്സല്ക്ക്. അവരുടെ ‘കാലാൾ കാവലാൾ’ എന്ന കഥ മാതൃഭൂമി ആഴ്ചപ്പതിപ്പിലിള്ളതു വായിച്ചു നോക്കൂ. ഒരു ത്രുടനം നിങ്ങൾക്ക് അനുഭവപ്പെടും. കഥ വായിച്ചു തീരുന്നതുവരെ നിങ്ങൾ വാരിക താഴെവയ്ക്കുകയുമില്ല.

അവിവാഹിതനും പെൻഷൻ പറ്റിയ ഉദ്യോഗസ്ഥനുമായ രുദ്രാണി റ്റീച്ചറെ ഒരു എക്സ് മിലിറ്ററിക്കരൻ ‘വക വരുത്തുന്ന’താണ് കഥ. തികച്ചും യുക്തിപരമായ പ്ലോട്ട്. അത് അനിവാര്യമായ പര്യവസാനത്തിൽ എത്തുന്നത് പ്രതിഭാശാലിനിയായ വത്സല കാണിച്ചു തരുന്നു. ആഖ്യാനത്തിന്റെ സവിശേഷതയാൽ ഭീതിദമായ ഒരന്തരീക്ഷം സൃഷ്ടിക്കാനും കഥാകാരിക്കു കഴിയുന്നു.

പല്ലവിയും അനുപല്ലവിയും ചരണവും ചേർത്തു സംഗീതത്തിന്റെ ഗോപുരം ഗായകൻ നിർമ്മിക്കുന്നതുപോലെ വത്സല പ്രതിപാദ്യ വിഷയത്തിന്റെ വിവിധ ഘട്ടങ്ങളെ വിദഗ്ദ്ധമായി സങ്കലനം ചെയ്യുന്നു. പൊടുന്നനെയുള്ള വികാര പരിവർത്തനങ്ങളിലൂടെ കഥയുടെ ദുരന്ത സ്വഭാവം ശ്രീമതി സ്പഷ്ടമാക്കിത്തരുന്നു. ഒരുതരം മെലോഡ്രാമ ഉണ്ടെങ്കിലും ഉത്കൃഷ്ടമായ കഥയായി ഞാനിതിനെ പരിഗണിക്കുന്നു.

നോബൽസമ്മാനം

വൈദേശിക വസ്തുക്കളോടുള്ള നമ്മുടെ കമ്പം അസാധാരണമാണ്. Foreign goods എന്നു കേട്ടാൽ കാള വാലുപൊക്കി ചാടുന്നതുപോലെയാണ് പലരും ചാടുന്നത്. പക്ഷേ ഈ വിദേശവസ്തുക്കളെല്ലാം നിഷ്പ്രയോജനങ്ങളാണ്. വിദേശത്തു പോയ എനിക്കു ഒരു ഇമർജൻസി ലാമ്പ് കിട്ടി. രണ്ടു ദിവസത്തെ ഉപയോഗം കൊണ്ട് അതിന്റെ ബൾബുകൾ എരിഞ്ഞുപോയി. പകരം ബൾബ് ഇവിടെ കിട്ടുകയില്ല. ഫൗണ്ടൻ പേനകളിൽ രാജാവത്രേ ഷിഫർ പേന. പക്ഷേ അതിന്റെ റബർറ്റ്യൂബ് ഇവിടത്തെ കാലാവസ്ഥയിൽ ഉരുകും. ഒട്ടിപ്പിടിക്കും. രണ്ടോ മൂന്നോ മാസമേ അതുപയോഗിക്കാനാകൂ. പാർക്ക്ർ പേനയുടെ സ്ഥിതിയും വിഭിന്നമല്ല. വിദേശത്തുനിന്നും കൊണ്ടുവരുന്ന ഏതു ക്രീമും ‘അലർജിക് റീയാക്ഷൻ’ ഉണ്ടാക്കും. എങ്കിലും ഭ്രമമാണ് നമ്മുടെ ആളുകൾക്ക് വൈദേശിക വസ്തുക്കളോട്.

വിദേശങ്ങളിലെ സമ്മാനങ്ങളെ സംബന്ധിച്ചും ഇതു തന്നെയാണ് പറയാനുള്ളത്. അരുന്ധതീറോയിയുടെ നോവലിനെ മാറ്റി നിർത്തുന്നു. ബുക്കർ സമ്മാനം നേടിയ മറ്റു കൃതികളിൽ നിന്നും പലതും ‘ട്രാഷാ’ണ്. നോബൽ സമ്മാനം നേടുന്നവരും ഉന്നതന്മാരല്ല. ഷീമസ് ഹീനിക്ക് അതിന് അർഹതയില്ല. റ്റെഡ് ഹ്യൂസ് പോലും അദ്ദേഹത്തെക്കാൾ വലിയ കവിയാണ്. പേൾ ബെക്കിന് നോബൽ സമ്മാനത്തിനെന്നല്ല ഏതെങ്കിലും സമ്മാനത്തിന് അർഹതയുണ്ടോ? സ്റ്റെൻ ബക്കിന് നോബൽ സമ്മാനം നൽകി. അദ്ദേഹത്തിന്റെ കലയളവിൽ ഉണ്ടായിരുന്ന പല നോവലിസ്റ്റുകളും അദ്ദേഹത്തേക്കാൾ ഉന്നതന്മാരായിരുന്നു. അനന്തമായ കാലത്തിലെ ആവർത്തിക്കപ്പെടാത്ത ഒരു നിമിഷമാണ് ഗ്രീക്ക് കവിയും നോവലിസ്റ്റുമായ നീക്കോസ് കാസാൻദ്സാക്കീസ്. അദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരിക്കുമ്പോഴാണ് അൽബേർ കമ്യൂവിനു നോബൽ സമ്മാനം കൊടുത്തത്. കാസാൻദ് സാക്കീസിന്റെ പ്രതിഭയുടെ ആയിരത്തിലൊരംശം പ്രതിഭ കമ്യൂവിനില്ല.

ദാര്യോ ഫോ (Dario Fo) എന്ന ഇറ്റാല്യൻ നാടകകർത്താവിനാണ് 1997-ലെ നോബൽ സമ്മാനം കിട്ടിയത്. അതറിഞ്ഞ നിമിഷം തൊട്ട് ഞാൻ അദ്ദേഹത്തിന്റെ കൃതികൾ തേടി പരക്കം പാഞ്ഞു. ചിലതു കിട്ടി. ഫോയുടെ മാസ്റ്റർ പീസെന്നു നിരൂപകർ കൊണ്ടാടുന്ന Accidental Death of an Anarchist എന്ന ഹാസ്യ നാടകം ആദ്യം വായിച്ചു. Worthless എന്ന് തോന്നി. എന്റെ മൂല്യനിർണ്ണയം തെറ്റിപ്പോയതാകാമെന്ന് തോന്നി രണ്ടു തവണ കൂടി വായിച്ചു. ഇറ്റലിയിലെ ദുഷിച്ച രാഷ്ട്രവ്യവഹാരത്തെയും അധമത്വത്തിലും താഴെയായി വല്ലതുമുണ്ടെങ്കിൽ അവിടം വരെചെല്ലുന്ന പോലീസ് നൃശംസതയെയും ഇറ്റലിക്കാർക്കു മാത്രം ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന ഹാസ്യം കലർത്തി രചിച്ച പ്രചാരണപരമായ കൃതിയാണ് അതെന്നു ഗ്രഹിക്കുകയും ചെയ്തു.

അനന്തമായ കാലത്തിലെ ആവർത്തിക്കപ്പെടാത്ത ഒരു നിമിഷമാണ് ഗ്രീക്ക് കവിയും നോവലിസ്റ്റുമായ നീക്കോസ് കാസാൻദ്സാക്കീസ്. അദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരിക്കുമ്പോഴാണ് അൽബേർ കമ്യൂവിനു നോബൽ സമ്മാനം കൊടുത്തത്. കാസാൻദ് സാക്കീസിന്റെ പ്രതിഭയുടെ ആയിരത്തിലൊരംശം പ്രതിഭ കമ്യൂവിനില്ല.

“

”

ദാര്യോ ഫോയുടെ കുറിപ്പിനെ അവലംബിച്ചു നാടകത്തിലെ ഇതിവൃത്തത്തിലെ പശ്ചാത്തലം വിശദമാക്കട്ടെ. 1969 ഡിസംബർ 12-ന് മിലാനിനെ അഗ്രിക്കൾച്ചറൽ ബാങ്കിൽ ബോംബ് സ്ഫോടനമുണ്ടായി. അതിന്റെ ഫലമായി പതിനാറു പേർ മരിച്ചു. അരാജകവാദികളാണ് ബോംബ് പൊട്ടിച്ചതെന്ന് അധികാരികൾ കരുതി. അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെട്ടവരിൽ ഒരാളായ ജോവാണീ പീനേലീ പോലീസ് ഹെഡ്ക്വാർട്ടേഴ്സിന്റെ നാലാമത്തെ നിലയിൽ നിന്നു ജന്നൽ വഴി താഴേക്കു ചാടി ‘ആത്മഹത്യ ചെയ്തു’വെന്നു പോലീസ് പറഞ്ഞു. പ്ക്ഷേ പത്തു വർഷത്തിനു ശേഷം തെളിഞ്ഞു ഫാസിസ്റ്റുകളായിരുന്നു സ്ഫോടനം നടത്തിയതെന്ന്. അവരിൽ ഒരാൾ ഇറ്റാല്യൻ രഹസ്യപ്പൊലീസിലെ ഒരംഗവുമായിരുന്നു. പിനേലിയെ പോലീസ് ആത്മഹത്യ ചെയ്യിക്കുകയായിരുന്നു. അല്ലെങ്കിൽ തല്ലിക്കൊന്നു താഴത്തേക്ക് ഇടുകയായിരുന്നു. ദേഷ്യവും ചിരിയും ബന്ധപ്പെട്ടവയായതുകൊണ്ട് പ്രേഷകരെ–വായനക്കാരെ–ചിരിപ്പിച്ച് ധർമ്മരോഷത്തിലേക്കു കൊണ്ടു ചെല്ലാനാണു ഫോയുടെ യത്നം. അതിലദ്ദേഹം പരാജയപ്പെട്ടു എന്നാണ് എന്റെ മതം. എന്തുകൊണ്ട്?

കലാസൃഷ്ടിയിലെ ആശയം എന്തുമാകട്ടെ. മാർക്സിസമായാലും എനിക്കിഷ്ടമാണ്. പക്ഷേ മാർക്സിസ്റ്റാശയങ്ങളെ അനുവാചകൻ ഹൃദയം കൊണ്ടു പിടിച്ചെടുക്കണം. അപ്പോഴാണു കലയുടെ ഉദയം. യാനീസ് റീറ്റ്സോസും നെറൂദയും കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് കവികളാണ്. എന്നാൽ അവരുടെ കൃതികൾക്കു കലാ സൗന്ദര്യമേയുള്ളു. ദാര്യോ ഫോ നമുക്കാർക്കും സഹിക്കാനാവാത്ത ഒരു മരണത്തെ–കൊലപാതകത്തെ–തുച്ഛീകരിച്ച് പ്രചാരണത്തിന്റെ മണ്ഡലത്തിൽ കൊണ്ടു ചെല്ലുന്നു. അതിനാൽ പോലീസിന്റെ ക്രൂരതയും അരാജകവാദിയുടെ ചരമവും നമ്മുടെ ഹൃദയത്തെ സ്പർശിക്കാതെ വെറും ഫാഴ്സായി മാറുന്നു. സ്വീഡിഷ് അക്കാഡമിയിലുള്ള വിശ്വാസം ലോകജനതയ്ക്കു നഷ്ടപ്പെട്ടിട്ടു കാലമേറെയായി. ദാര്യോ ഫോയ്ക്കു സമ്മാനം കൊടുത്തതോടെ അവരുടെ നാവുകൾ ഞങ്ങൾക്കു അവിശ്വാസം എന്നു പറയേണ്ട അവസ്ഥ ജാതമായിരിക്കുന്നു.

ഐസ്സേഅ ബർലിൻ

ഏതെങ്കിലും ചിന്തകൻ ഗ്രന്ഥം വായിക്കുമ്പോൾ അതു അവസാനത്തെ പുറത്തിലെത്തുമെന്നും പിന്നീട് ആ ചിന്തകളുടെ സൗന്ദര്യം ആസ്വദിക്കാൻ സാധിക്കുകയില്ലെന്നും വിചാരിച്ചു കൂടെക്കൂടെ അതടച്ചുവച്ചു വളരെ നേരം മിണ്ടാതിരിക്കുന്ന അനുഭവം വായനക്കാർക്ക് ഉണ്ടായിട്ടുണ്ടോ? എനിക്കതു ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട് ഐസ്സേഅ ബർലിന്റെ (Isaiah Berlin 1909-1997) പുസ്തകങ്ങൾ വായിച്ചപ്പോൾ. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ‘Russian Thinkers’, ‘Karl Marx’, ‘The crooked Timber of Humanity’ ഈ മൂന്നു പുസ്തകങ്ങൾ ഞാൻ വായിച്ചിട്ടുണ്ട്. മറ്റുള്ളവ എനിക്കു കിട്ടിയില്ല. വായിച്ച പുസ്തകങ്ങൾ ഒറ്റയിരുപ്പിൽ വായിച്ചുതീർക്കാൻ കൗതുകമുണ്ടായെങ്കിലും ചിന്തകളുടെ ഉജജ്വലതയിൽ മുഴുകാൻ വേണ്ടി ഞാൻ പാരായണത്തിനു ഭംഗം വരുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ചിന്തകൾ കണ്ടാലും:

• “You believe in always telling the truth, no matter what; I do not, because that it can sometimes be too painful and too destructive” (The crooked Timber of Humanity).
• “(It) remains the most powerful among the intellectual forces which are today permanently transforming the ways in which men act and think” (ഇതിലെ ‘(It) മാർക്സിസമാണ്) (Karl Marx എന്ന ഗ്രന്ഥത്തിൽ നിന്ന്).

ഈ ശതാബ്ദത്തിലെ ഉന്നത ചിന്തകന്മാരിൽപ്പോലും സ്വാധീനത ചെലുത്തിയ ബർലിന്റെ വ്യക്തിത്വത്തെക്കുറിച്ചും ചിന്താഗഹനതയെക്കുറിച്ചും ശ്രീ. എൻ.ഇ. സുധീർ മലയാളം വാരികയിലെഴുതിയിക്കുന്നു. ഹ്രസ്വമെങ്കിലും സമഗ്രസ്പർശിയായ ലേഖനമാണത്. Man creates nothing. He can plant a tree, but not make it. മനുഷ്യൻ ഒന്നും സൃഷ്ടിക്കുന്നില്ല. അവന് മരം നടാൻ കഴിയും അതുണ്ടാക്കാനാവില്ല.—എന്നു പറഞ്ഞത് ഫ്രഞ്ചെഴുത്തുകാരൻ മെസ്ത്രയാണ്. ചിന്തയുടെ മഹാവൃക്ഷം സൃഷ്ടിച്ച മഹാവ്യക്തിയാണ് ബർലിൻ.